Εισήγηση για τη δημιουργία μονάδας ONE DAY CLINIC στον ΕΔΟΕΑΠ |
Αθήνα 19/2/2008 ΠΡΟΣ Κύριε Χριστόπουλε, Ανταποκρινόμενη σ' αυτό που μου ζητήσατε υποβάλλω μια έκθεση - πλαίσιο για συζήτηση, σχετικά με την δημιουργία One Day Clinic στους χώρους των ιατρείων του ΕΔΟΕΑΠ. Στη διάθεση σας Δρ Βασιλική Χ. Σιατερλή Κοινοποίηση: Επιτροπή Αξιοποίησης Κτιρίων ΕΔΟΕΑΠ κ. Παν. Τσούτσια κυρία Ελ. Σπανοπούλου κ. Αρ. Δεμερτζή Με άξονες, την εξοικονόμηση χρημάτων για τον Οργανισμό, αλλά και την καλύτερη περίθαλψη των ασθενών, έχει ήδη προταθεί η ίδρυση One Day Clinic στον ΕΔΟΕΑΠ. Η One Day Clinic (σύμφωνα με την εμπειρία και τη βιβλιογραφία) είναι εξειδικευμένη παροχή τριτοβάθμιας περίθαλψης, που λειτουργεί ως τμήμα νοσοκομείου. Αναλυτικότερα: Σε όλες τις δυτικές χώρες οι one day clinic ιδρύονται και λειτουργούν ως τμήματα νοσοκομείων. Πουθενά σχεδόν (εξ όσων γνωρίζω) δεν απαντάται one day clinic να λειτουργεί ως τμήμα Κέντρου Υγείας, Πολυιατρείου ή κοινωνικής υπηρεσίας. Οι one day clinics δεν παρέχουν πολύπλευρες και ποικίλες υπηρεσίες στους προσερχόμενους πάσχοντες. Είναι απολύτως ειδικές - όπως για παράδειγμα η ογκολογική one day clinic του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Μονάχου στην οποία εργάσθηκα σχετικά πρόσφατα επί εξάμηνο: Ήταν μια ημερήσια κλινική όπου εφαρμόζονταν προγραμματισμένες θεραπείες σε καρκινοπαθείς (ακτινοβολία, χημειοθεραπεία) και απλώς τους παρείχε την δυνατότητα να παραμείνουν για μερικές ώρες σ' έναν θάλαμο, πριν και μετά. One Day Clinic (ή Same Day Clinic) υπάρχουν για αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών και αφορούν _ το συνηθέστερο _ εξειδικευμένους τομείς: Από χειρουργικές ODC έως διαγνωστικές και θεραπευτικές. Στις χειρουργικές λ.χ. γίνονται όλες οι θεραπευτικές επεμβάσεις με ολική, τοπική ή επισκληρίδιο αναισθησία που δεν απαιτούν να μείνει ο ασθενής τη νύχτα. Στις διαγνωστικές - θεραπευτικές γίνονται πολλές διαγνωστικές εξετάσεις και αντίστοιχες θεραπείες, πολλές φορές επεμβατικές, που απαιτούν πάλι την παρουσία αναισθησιολόγου.
ΥΠΟΔΟΜΗ- ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Βασικές προϋποθέσεις για την έναρξη λειτουργίας της Κλινικής μιας Ημέρας (ως Κέντρο Εξειδικευμένης Περίθαλψης συνιστάται σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας) είναι:
ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΗΣ ΟΝΕ DAY CLINIC Οι υπηρεσίες που παρέχονται στην ODC και τις οποίες οφείλει να αναπτύξει με τρόπο ώστε να επωφελείται ένας σημαντικός αριθμός των ασθενών ασφαλισμένων, είναι:
*Συνεχής αξιολόγηση των δραστηριοτήτων και ανάλογες ερευνητικές δραστηριότητες
ΟΙ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ Η παροχή ιατρικών υπηρεσιών προς τους ασφαλισμένους θα μπορεί να εκτείνεται σε μια διευρυμένη κλίμακα μικροπροβλημάτων υγείας όπως: εμπύρετα, κολικοί νεφρών, ενδοφλέβιες θεραπείες, γαστροσκοπήσεις, κολονοσκοπήσεις (παρουσία αναισθησιολόγου), μικρές δερματολογικές και ωτορινολαρυγγολογικές επεμβάσεις και θεραπείες, μικρές χειρουργικές και ορθοπεδικές επεμβάσεις, καυτηριασμοί και βιοψίες (από γυναικολόγους και ουρολόγους), εφαρμογές λέιζερ - με τον κατάλληλο εξοπλισμό - από οφθαλμίατρους, ρινοραγίες, υπερτασικές κρίσεις, αλλεργικά περιστατικά, οξύς κοιλιακός πόνος, εγκαύματα, ασθματικές κρίσεις, γαστρεντερίτιδες (ναυτίες - έμετοι), κήλες, επίδεση τραυμάτων, δηλητηριάσεις, παροξυσμικές ταχυκαρδίες, απώλεια συνειδήσεως, κολικός εντέρου ή χοληδόχου, ίλιγγος, οξεία γαστρίτιδα και πολλά άλλα... ΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Η Κλινική μιας Ημέρας θα μπορεί να υποδέχεται και να εξυπηρετεί περιστατικά:
ΟΙ ΧΩΡΟΙ Οι αναγκαίοι χώροι είναι:
Η ΠΡΟΣΒΑΣΗ Σύμφωνα με έναν Οδηγό Οργάνωσης και Λειτουργίας ODC αναγκαία σχετικά με την κτιριακή υποδομή και τον εξοπλισμό μιας είναι: Βασική προϋπόθεση και κριτήριο επιλογής είναι η αξιολόγηση της προσβασιμότητας των ασφαλισμένων τόσο σε επίπεδο μέσων μεταφοράς και οδικού δικτύου όσο και οι προδιαγραφές πρόσβασης και ελευθερίας κίνησης που πρέπει να δίνουν οι κτιριακές υποδομές στα άτομα με ειδικές ανάγκες. Αναπτύσσοντας ένα ολοκληρωμένο κτιριακό σχεδιασμό πρέπει να έχει τη δυνατότητα να προσαρμόζεται στις ειδικές προδιαγραφές του τύπου της ODC και των ασφαλισμένων που απευθύνεται. Φυσικά πρέπει να διαθέτει έναν χώρο υποδοχής και γραμματεία αλλά και αίθουσα αναμονής. Επίσης πρέπει να διαθέτει χώρους για αποθήκευση υλικού (φάρμακα και συναφή - αλλά και υλικών που χρειάζεται η γραμματεία) κουζίνα και δυνατότητα παρασκευής γευμάτων. Ασφαλώς χρειάζεται ένας χώρος για τους γιατρούς και τους νοσηλευτές - τραυματιοφορείς καθώς και γραφείο του επιστημονικού υπευθύνου. Σε περίπτωση 10ωρης λειτουργίας, (από 8 π.μ. έως 6 μ.μ.) χρειαζόμαστε δύο βάρδιες γιατρών, νοσηλευτών και τραυματιοφορέων. Ακόμα και πρόνοια για προμήθεια ελαφρών γευμάτων (ιατρικώς επιτρεπτών) πρέπει να έχει ληφθεί - όπως προείπα. ΜΕΙΩΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ Επαναλαμβάνω ότι οι ξένες πηγές στις οποίες αναζήτησα στοιχεία, παραθέτουν ως κυριότερα πλεονεκτήματα των Κλινικών μιας Ημέρας (που πάντα τις εννοούν ως τμήματα κλινικών των νοσηλευτηρίων), τη μείωση του κόστους, τις πολύ μικρότερες λίστες αναμονής, το δραστικό περιορισμό του κινδύνου ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, τη μείωση του χαμένου χρόνου για τους ασθενείς και την γρήγορη επάνοδο τους στη ζωή και στην εργασία τους. Επαναμβάνω επίσης ότι συνήθως οι One Day Clinic είναι τμήματα επιμέρους κλινικών μεγάλων νοσηλευτηρίων (και όχι αυτονομημένες μονάδες παροχής υπηρεσιών περίθαλψης). Με βάση την ελληνική αλλά και την διεθνή εμπειρία, πιστεύω πως μόνον δοκιμαστικά (σε πιλοτική βάση - ορισμένης διάρκειας) μπορούμε να το ξεκινήσουμε. Και μόνον για 10ωρη λειτουργία. Αναγκαία προϋπόθεση για όλα αυτά - εννοείται - είναι η 10ωρη υποστήριξη από πλήρες μικροβιολογικό και πλήρες ακτινολογικό εργαστήριο (με πρωινές - απογευματινές βάρδιες). Πράγμα που σημαίνει περισσότεροι χώροι και περισσότερο προσωπικό - όπως και εξοπλισμός πρόσθετος στον εργαστηριακό τομέα. Την 24ωρη λειτουργία (και το δυσβάστακτο κόστος της) δεν θα την πρότεινα σε καμία περίπτωση. Τουλάχιστον όχι πριν συνδεθούμε οργανικά (έπειτα από συνεννοήσεις, διαπραγματεύσεις και συμφωνίες) με νοσηλευτήριο. Κάποιο της γειτονιάς μας: Μπορούμε να είμαστε «παράρτημα» του «Αρεταίειου» για παράδειγμα ή του «Αλεξάνδρα». Και τα δύο πανεπιστημιακά νοσοκομεία βρίσκονται πολύ κοντά μας. Όπως και το ΝΙΜΙΤΣ. (Αλλά ακόμα και ο Ευαγγελισμός και το Ιπποκράτειο, στη γειτονιά μας είναι...). Υπό τον όρο ότι θα συμφωνήσουν να μας καλύπτουν απολύτως (ανάλογα με την εφημερία τους) στην πρώτη αναποδιά που θα συμβεί. (Προς εξέτασιν και η δυνατότητα συμφωνίας για συνεργασία με τον γειτονικό μας «Λευκό Σταυρό» ή το επίσης γειτονικό μας «Ευγενίδειο»). ΠΙΛΟΤΙΚΗ 10ΩΡΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Κατά την περίοδο της πιλοτικής 10ωρης λειτουργίας της ODC (που προτείνω) πρέπει όλα αυτά να δοκιμαστούν στην πράξη και να πιστοποιηθεί ότι λειτουργούν. Γιατί από τη δοκιμή αυτή θα προκύψουν οι απαντήσεις σε ερωτήματα όπως:
ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ ΑΠΑΝΤΟΥΝ Θεωρώ άξιο προσοχής (καθώς είναι φτωχή η σχετική ελληνική βιβλιογραφία) το σύγγραμμα του καθηγητή Λυκούργου Λ. Λιαρόπουλου, «Οργάνωση Υπηρεσιών και Συστημάτων Υγείας» στο οποίο βρήκα και παραθέτω μερικές πληροφορίες για τις «Μονάδες Βραχείας Νοσηλείας» (όπως αλλιώς θα μπορούσαν να ονομάζονται οι κλινικές μιας ημέρας) που ήδη λειτουργούν και σε πολλά τμήματα ελληνικών νοσοκομείων. Σημειώνει λοιπόν μεταξύ άλλων ο καθηγητής:
ΤΟ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟ ΔΡΟΜΟ Ολοκληρώνοντας αυτή την πρώτη «έκθεση δεδομένων» σχετικώς με την ανάπτυξη Κλινικής μιας Ημέρας (ή Μονάδα Βραχείας Νοσηλείας ή Same Day Clinic ή One Day Clinic), στον ΕΔΟΕΑΠ, αφού επαναλάβω ότι πρόκειται για εγχείρημα πρωτόγνωρο για τα ελληνικά πράγματα, ας σκεφτούμε και τα ακόλουθα: Α. Το Οδοντιατρικό Τμήμα του ΕΔΟΕΑΠ ήδη δουλεύει ως One Day Clinic: Διεκπεραιώνει πολλές οδοντιατρικές εργασίες επιτόπου και παραπέμπει σε ειδικά κέντρα εκτός ΕΔΟΕΑΠ μόνον τα περιστατικά που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν στη Σισίνη. Πιστεύω πως αν υποστηρίζονταν και από αναισθησιολόγο θα μπορούσαν οι οδοντίατροι μας να διευρύνουν τον κύκλο των οδοντιατρικών εργασιών που ήδη πραγματοποιούν. Αυτό το «κύτταρο» του οδοντιατρικού που λειτουργεί ήδη στη λογική που θέλουμε, μπορεί να είναι η «μαγιά» για την μετατροπή - επέκταση όλων των «εξωτερικών ιατρείων μας» σε ένα ανώτερο στάδιο: Σαν ενισχυμένα εξωτερικά ιατρεία που σταδιακά θα μετατραπούν σε one day clinic δίνοντας τους περισσότερους χώρους, περισσότερους ειδικούς και πρόσθετο εξοπλισμό (κατά τα προαναφερθέντα στα αντίστοιχα κεφάλαια της έκθεσης). Εδώ θα πρέπει να δούμε, πόσα χρήματα έχει εξοικονομήσει ο ΕΔΟΕΑΠ από τη χρήση των οδοντιατρείων από τους μετόχους - ασθενείς του, οι οποίοι προσέτρεχαν σε εξωτερικούς οδοντιάτρους. Να θυμίσω ότι ξεκινήσαμε με έναν οδοντίατρο, σήμερα είναι έξι, και πάλι δεν προλαβαίνουν. Άρα και από πλευράς ασθενών, υπάρχει ανταπόκριση. Απλοϊκά διατυπωμένη η ιδέα είναι: Για παράδειγμα: Ήδη ο καρδιολόγος κάνει και διαγνωστικές εξετάσεις. Όχι όλες. Αν ενισχυθεί η κάθε βάρδια (πρωινή - απογευματινή) και διευρυνθούν οι χώροι, θα μπορεί να κάνει - πιθανώς - και τεστ κοπώσεως. Θα έχουμε δηλαδή ταυτοχρόνως ένα «εξωτερικό ιατρείο» καρδιολογικό και ένα Διαγνωστικό Καρδιολογικό Εργαστήριο. Δεν λέω ότι φιλοδοξούμε να αποκτήσουμε και αιμοδυναμικό τμήμα, αφού κάτι τέτοιο δεν υπάρχει ούτε καν σε όλες τις καρδιολογικές κλινικές των κρατικών νοσοκομείων. Μπορούμε όμως (όπως εξέθεσα και προηγουμένως) να «συνδέσουμε» το καρδιολογικό μας εργαστήριο - ενισχυμένο εξωτερικό ιατρείο, με το αιμοδυναμικό και τη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας του Αρεταίειου ή του Αλεξάνδρα ή του Λευκού Σταυρού. «Μια πόρτα» είμαστε... Άλλο παράδειγμα: Το παθολογικό (ή το χειρουργικό) περιστατικό που κατά την κρίση του γιατρού χρειάζεται λ.χ. 3ωρη παρακολούθηση πριν παραπεμφθεί - κι αν χρειαστεί να παραπεμφθεί - σε Νοσοκομείο, θα υπάρχει ένας θάλαμος (κι ένα χειρουργείο και μια ανάνηψη όπως προανέφερα) για να φιλοξενηθεί και να αντιμετωπισθεί ή να θεραπευθεί. Με τις προύποθέσεις που προεξετέθησαν η μικρής διάρκειας νοσηλεία του ασθενούς θα είναι εφικτή και θα συμφέρει και εκείνον και τον Οργανισμό. Κάπως έτσι εννοώ την ενίσχυση των εξωτερικών ιατρείων μας και την μετατροπή τους σιγά σιγά σε Κέντρο Νοσηλείας μονοήμερο. Και κάπως έτσι μου φαίνεται πιο ρεαλιστικό να προχωρήσουμε, ώστε να μην μπούμε στην περιπέτεια της εκ βάθρων οργάνωσης ενός νέου «μίνι - νοσοκομείου» (με νέες εγκαταστάσεις εργαστηρίων, εξοπλισμού και πολυέξοδες προσλήψεις προσωπικού), το οποίο μπορεί να μην έχει και την επιτυχία που θα περιμέναμε. (Μας είναι γνωστή η αποτυχία του νοσοκομείου που ίδρυσε και λειτουργεί το Ταμείο των Υπαλλήλων της Εθνικής Τράπεζας... Να μην επαναλάβουμε τα λάθη που έγιναν σ' εκείνο το εγχείρημα). Πριν τελειώσω, θα ήθελα να σας παρακαλέσω να συζητηθεί η πρόταση μου τόσο με τον αρχίατρο όσο και τους υπόλοιπους γιατρούς του ΕΔΟΕΑΠ, ώστε η κάθε ειδικότητα να εκφράσει τη γνώμη της και τις ανάγκες της για να βοηθήσουν τη διοίκηση του ΕΔΟΕΑΠ να οδηγηθεί στις ορθότερες αποφάσεις.
Δρ Βασιλική Χ. Σιατερλή |
Επιστροφή |